Artikelen

Een aantal artikelen van mijn hand, in verschillende media. De columns die ik voor de Volkskrant heb geschreven, staan wat verderop, hier stukken die in een ander verband zijn gemaakt. Het auteursrecht van de stukken berust bij mij, dus als u iets wilt gebruiken, neem dan even contact met mij op, en zet het niet zomaar op de eigen site — het web was juist bedoeld om makkelijk naar het (soms veranderende) origineel te kunnen verwijzen.

Tachtigers	De schedel van de Piltdown-mens, de schilderijen van Van Meegeren en de schavuitenstreken van Alan Sokal, u zult ze wel kennen. Maar wat weet u van de Julia-grap? Verschenen in Skepter.	2019
Dwalen gokkers?	Roulettespelers hebben de neiging om na een lange reeks rood op zwart te gaan zetten — die kleur moet nu haast wel aan de beurt komen. Daar hebben ze, in weerwil van wat statistici zeggen, niet helemaal ongelijk in. Verschenen in Skepter.	2019
Parapsychologie	Het vooraf registreren van studies, zoals veel psychologen tegenwoordig bepleiten, kan een oplossing zijn voor de huidige replicatiecrisis, zo blijkt uit parapsychologisch onderzoek. Verschenen in Skepter.	2019
Doktertje spelen	In victoriaanse tijden masseerden dokters hun hysterische patiëntes met een elektrische vibrator tot orgasme. Zou het werkelijk? Verschenen in Skepter.	2018
Het stokje van Lazzarini	De Italiaan Lazzarini zei in 1901 dat hij de waarde van pi met een apparaatje tot op zes decimalen nauwkeurig had benaderd. Fraude of een grap? Verschenen in Skepter (met correctie).	2018
Mislukt experiment	HPV-vaccinatie kan het best beschouwd worden als een duur en overdreven verjaarscadeau van de overheid. De dankbaarheid van het volk laat dan ook te wensen over. Verschenen in Argus.	2018
Aanstelleritis	Blinde geestdrift maakt zich van journalisten meester als een wetenschapper weer eens een maatschappelijke kwestie biologisch heeft verklaard. Ook al zit het onderzoek zo vol gaten dat je er dwars doorheen kunt kijken.	2018
Lang leve de koffie	Verhogen een paar kopjes koffie per dag de levensverwachting, zoals de Volkskrant schreef? Mogen we dan ook horen met hoeveel jaar?	2017
De pil en depressie	En verhoogt de anticonceptiepil de kans op een depressie? Er zijn nogal veel redenen aan de bevindingen te twijfelen. Verschenen in Skepter. Met een update naar aanleiding van een correctie van de auteurs.	2017
Van Goghs lelletje	Het Van Goghmuseum pakte er flink mee uit: een boek met het 'definitieve' bewijs dat de schilder zijn complete oor had afgesneden en niet slechts zijn lel. Het boek hadden ze nog niet gelezen. Verschenen in Skepter. UPDATE: het was waarschijnlijk wel degelijk zijn hele oor.	2016
Vlees en kanker	We kunnen de klok erop gelijk zetten: als het over kans en risico gaat, en zeker als het over kans op kanker gaat, maken de media er een potje van. Verschenen in Skepter	2015
De postorderprofeet	Het fraaie verhaal van John Allen Paulos over een beurszwendel uit 1988 heeft een voorganger. Antony Ferry schreef er al over in 1954. Verschenen in Skepter	2015
Uitgestreken?	Het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker gaat op de schop -- het blaast zichzelf op. Verschenen in Huisarts en wetenschap	2014
Screening op darmkanker	Dit jaar wordt begonnen met het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Meedoen of niet? Verschenen in Plus Magazine	2013
Wetenschap en topsport	Het was voor beide een mooi jaar - doping, valsspelen, grote en kleine fouten en overtredingen, en een hoop ophef. Het traditionele jaaroverzicht van wetenschappelijke miskleunen voor de Volkskrant, als PDF-bestand, 37 K	2012
De media als boeman en als zondebok	Het is voor onderzoekers soms wel makkelijk om naar de media te wijzen als er iets misgaat bij de publiekscommunicatie. Verschenen in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde naar aanleiding van een artikel van Mariska de Jongh in hetzelfde tijdschrift. Met drie reacties	2012
Gebakken lucht	De geneeskrachtige oogst van 2011 in vijf bedrijven. Verschenen in Medisch Contact	2011
Is Marcel Hulspas een racist?	In NWT Magazine van november 2011 bespreekt Marcel Hulspas 'het nut van racisme en verkrachting' - provocerend bedoeld, maar gevaarlijk kort door de bocht. PDF-bestand, 29 K	2011
Drank, drugs en spijbelen	Het kabinet-Balkenende bindt de strijd aan met alcohol en drugs, het Trimbosinstituut levert de wetenschappelijke wapens. Ook al zijn ze wat ondeugdelijk. Gepubliceerd in Natuurwetenschap en techniek, maart 2010. PDF-bestand, 36K	2010
Goochelen met getallen	Journalisten zijn er te weinig op bedacht dat cijfers — net als foto's — kunnen liegen. Naar aanleiding van het verschijnen van Goochelen met getallen geschreven voor NRC Handelsblad. PDF-bestand, 44K	2009
Zwanger worden à la chinoise	De toptien van miskleunen, flauwekul en flaters in het wetenschapsjaar 2008. Van een sneue versneller tot een verloren ruimtetas en de meidenprik. Gepubliceerd in de Volkskrant. PDF-bestand, 67K	2008
De maagd en de Gezondheidsraad	Als je adviseert om alle twaalfjarige meisjes te vaccineren tegen baarmoederhalskanker, dan kun je nergens meer tegen zijn. Gepubliceerd in de Volkskrant, 3 april 2008. PDF-bestand 88 K. De commissie heeft op 8 april een antwoord gepubliceerd	2008
Ondoordacht beroep op regel van Ingelfinger belemmert wetenschappelijke communicatie	Doordat The Lancet drie weken op het Utrechts verslag van een verkeerd uitgepakt experiment bleef zitten, is er veel onzin beweerd over probiotica. Gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, jaargang 152, nummer 12 (22 maart 2008), pagina 666-667. PDF-bestand, 100 K	2008
De geleerdste uitglijers van 2007	Ook in de maalstroom van wetenschappelijk nieuws wemelt het van de flauwekul. De oogst van het jaar 2007 liegt er opnieuw niet om. Gepubliceerd in de Volkskrant. PDF-bestand, (compleet met literatuurverwijzingen), 92 K	2007
Hoor en wederhoor in de wetenschapsjournalistiek	Hoor en wederhoor gaan in de wetenschapsjournalistiek verder dan het 'horen van de andere partij'. Het gaat om, zoals de Van Dale zegt, zich van alle kanten laten inlichten. Lezing bij de uitreiking van de (alweer opgeheven) prijs van de VU voor wetenschapsjournalistiek talent, de Glazen Griffioen. PDF-bestand, 87 K	2007
Wie zalft er dan wél kwak?	Het gerechtshof zocht een stok om de Vereniging tegen de Kwakzalverij te slaan. Een oud proefschrift vond het hard genoeg. Gepubliceerd in de Volkskrant. PDF-bestand, 54 K	2007
De leeuw, de worst en de wetenschapsjournalist	Lezing gehouden ter gelegenheid van het winnen van de Van Walreeprijs voor medische wetenschapsjournalistiek. PDF-bestand, 172 K	2007
Wie heeft dat 'paard' bedacht?	Recensie van het boek 'Taal als mensenwerk: Het ontstaan van het ABN' van Nicoline van der Sijs. PDF-bestand, 59K	2004
Darmkanker: selling screening	Het voorlichtingsmateriaal voor het proefbevolkingsonderzoek stelt de zaken veel te rooskleurig voor. Gepubliceerd in de Volkskrant PDF-bestand, 180 K Met een kleine update anno 2009, PDF-bestand 56K	2006
De poule des verderfs	Hoe groot zijn Nederlands kansen in het wereldkampioenschap voetbal 2006? Althans, in de eerste ronde? Gepubliceerd in de Nieuwe Wiskrant. PDF-bestand, 404 K	2006
Hoe heeft het Groene Boekje dat bedoeld?	Tien vragen over de nieuwe spelling. Gepubliceerd in Onze Taal, met zeer uitgebreide antwoorden van de Taalunie. Voor de liefhebbers: een uitgebreide lijst met fouten, raadsels en tegenstrijdigheden	2006
Waarom komen vrouwen klaar?	Recensie van Elisabeth Lloyds The case of the female orgasm. Gepubliceerd in Vrij Nederland PDF-bestand 156 K	2005
Dom en slecht	Recensie van het boek van Murray en Herrnstein, The bell curve. Gepubliceerd in Het Parool PDF-bestand 56 K	1994
Doof en stom	Journalisten die schnabbelen, laten zich muilkorven. De beste manier om opdringerige journalisten onschadelijk te maken, is ze een lucratieve bijbaan te bezorgen.	2004
Nieuwslichters en napraters	Doodmoe word je van altijd dezelfde riedel dat de wetenschapsbijlages alleen maar Science en Nature overschrijven. Gepubliceerd in Intermediair. PDF-bestand 80 K	2004
Het Parool als Titanic	Voorbeschouwing over de tweedelige VPRO-documentaire 'The devil is in the detail' van Frans Bromet, VARA TV-magazine. PDF-bestand 80 K	2003
Eenzijdige voorlichting voor vrouwen over het bevolkingsonderzoek naar borstkanker maakt geïnformeerde en weloverwogen keuze onwaarschijnlijk	De titel geeft het al een beetje weg... Gepubliceerd in het Nederlands tijdschrift voor geneeskunde, jaargang 46, nummer 22 (1 juni 2002), pagina 1026-1028 PDF-bestand 162 K	2002
De tering!	Geschreven ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van het Koningin Wilhelminafonds, gepubliceerd in 'Propria cures'	1999
Uitgestreken	Over zin en onzin van het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker, column in 'De huisarts'	1999
Ongezonde rokershoest	Over de storm van protest die opstak toen minister Borst voorzichtig opperde cholesterolverlagers niet zonder meer te vergoeden	2001
Veel ouder kan de mens niet worden	Over de voorspelling dat de levensverwachting ooit boven de honderd zal komen	2001
De barste blunders van 2006	Vals borstkankeralarm, fout geïnterpreteerde homo's en dolfijne namen. Het jaaroverzicht, gepubliceerd in de Volkskrant van 30 december 2006	2006
De grootste onzin van 2005	Ook in 2005 wemelde het van de zwakke wetenschappelijke resultaten die breed de krant haalden. Gepubliceerd op oudjaarsdag in de Volkskrant	2005
Scoubidouangst en geil gapen	De grootste wetenschappelijke blunders van 2004. Gepubliceerd in de Volkskrant.	2004
Wacht u voor de wetenschap	Onder de dekmantel der wetenschap werd ook in 2003 weer de nodige flauwekul beweerd. Gepubliceerd in Folia civitatis. PDF-bestand 232 K	2003
De doorbraken van 2002	Maar in 2002 viel het gelukkig errug mee...	2002
De doorbraken van 2001	En in 2001 zagen we weer de onnodige onzin voorbijkomen	2001
De doorbraken van 2000	Ook in 2000 werd onder die dekmantel weer veel onzin beweerd. Het jaaroverzicht	2000
Klein lexicon van de opspraak	Onder de dekmantel der wetenschap werd weer de nodige flauwekul beweerd	1999
Meepraten voor spek en bonen	De discussie over biotechnologie mag overal over gaan, behalve over echte belangen	2001
Ook Yahtzee bezwijkt onder rekengeweld	De computer weet wat de beste beslissing is bij het dobbelspel	1999
Een dubieuze theorie	De 'morfogenetische velden' van Rupert Sheldrake leiden regelrecht naar racisme en seksisme	1994
Zeven experimenten van een warhoofd	Rupert Sheldrake komt met 'wetenschappelijke experimenten' om zijn gelijk aan te tonen...	1994
Heilige huisjes en hotels sneuvelen	Rationalisatie van Monopoly ter gelegenheid van de invoering van de euro	1998
Ethiek als dagtaak	Over alle ethische discussies die ons worden opgedrongen door de wetenschap	1999
Ontbijten met volle melk en spek	Het einde van de cholesterolmythe	1999
Hoe gevaarlijk is dioxine?	Naar aanleiding van de Belgische kippen	1999
Wat waren ze kwaad	Over de rel die uitbrak over het kunstrijden op de schaats bij de Olympische Spelen	2002
De eindredacteur	Geschreven voor het boek De keuken van Argus, ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de Cursus Wetenschapcorrespondentie	1995
Opgewarmde bolbliksem	Voorbeschouwing over de VARA-documentaire 'Gevangen bliksem', VARA TV-magazine	1994
Chemie en miskleun -- een vaste verbinding?	Lezing voor de vereniging van chemiestudenten van de Vrije Universiteit	1993
Voorwoord	bij Nico Scheepmakers Grote Jonge-Vadersboek	1992
Runderdolheid	Geschreven voor het Winkler Prins Jaarboek 1997 -- zo dachten we er toen dus over	1996
Hoe kies ik een goede homeopaat?	Toespraak gehouden bij het tienjarig bestaan van de Stichting Skepsis	1997
Kiezen tussen Leiden en Wenen	Over Gerard van Swieten, lijfarts van Maria Theresia, geschreven voor Op het lijf geschreven, redactie J.J.E. van Everdingen e.a., Uitgeverij Boom	1995
Schuldgevoel en de tandarts	Over de hoge eisen die de tandarts aan mensen stelt. Beschouwing voor de Podiumpagina van Trouw -- toen wist ik het allemaal nog wel	1980